Obcokrajowcy rozpoczynający studia w Polsce muszą pamiętać o konieczności zalegalizowania swojego pobytu. Dotyczy to zarówno studentów z krajów należących do Unii Europejskiej jak również studentów z państw nie będących jej członkami.
Każdy obywatel państwa członkowiego Unii Europejskiej, może przebywać na terytorium Polski na podstawie ważnego dokumentu podróży lub innego ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo, przez okres 3 miesięcy. W przypadku studentów, będziemy jednak mówili o pobycie dłuższym, niż rzeczone 3 miesiące. W takim przypadku student zobowiązany będzie do złożenia wniosku o zarejestrowanie pobytu. Wniosek ten składa się do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu.
W przypadku studenta – obcokrajowca, pochodzącego z kraju niebędącego członkiem Unii Europejskiej, sprawa będzie wyglądała nieco inaczej. Niezależnie od podsatwy, na jakiej student przebywa na terytorium polski (wiza schengen, wiza krajowa), jest on zobowiązany do złożenia nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu, wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy do wojewody właściego ze względu na miejsce pobytu.
Do wniosku dołaczyć należy szereg dokumentów, takich jak: zaświadczenie jednostki prowadzącej studia o przyjęciu na studia lub o kontynuacji studiów, dowód uiszczenia wymaganych opłat za studia, dokumenty potwierdzające posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego lub pokrycie przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Polski.
Postępowanie w przedmiocie wydania zezwolenia na pobyt czasowy jest postępowaniem administracyjnym. W związku z tym, zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego, załatwienie sprawy powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Praktyka w tym przedmiocie bywa niestety odmienna. Warto pamiętać, że o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić stronę. W takim zawiadomieniu organ powinien podać przyczynę zwłoki, wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Warto zaznaczyć, że ten sam obowiązek ciąży na organie również w przypadku, gdy niezałatwienie sprawy w terminie nastąpiło nie z jego winy.
W przypadku, gdy postępowanie przed organem administracji przeciąga się, warto pamiętać o możliwości wniesienia ponaglenia. Wniesienie takiego ponaglenia spowoduje, iż organ, przed którym toczy się postępowanie będzie zmuszony przekazać ponaglenie organowi wyższej instancji, który dokona kontroli pod względem zaistenienia bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania.
Sytuacja w znaczący sposób zmieniła się po dniu 24 lutego 2022 roku. W związku z ustawą z dnia 12 marca 2020 roku, Polska objęła ochroną czasową obywatele Ukrainy oraz obywateli niektórych państw trzecich. Na podstawie wyżej wymienionej ustawy, za legalny z mocy prawa uznaje się pobyt na terytorium Polski przez okres 18 miesięcy, licząc od dnia 24 lutego 2022 roku. Osoby objęte mocą obowiązywania specustawy mogą złożyć wniosek o uzyskanie zezwolenia czasowego, które wydłuży legalny pobyt w Polsce o dodatkowe 3 lata licząc od dnia wydania decyzji. Na mocy specustawy obywatele Ukrainy mogą legalnie pracować w Polsce.
Możliwe jest również kontynuowanie nauki na uczelni wyższej w Polsce. Nie ma jednak w tym względzie jednolitej procedury. Każda uczelnia wyższa, w odrębny sposób określa własne procedury dotyczące przeniesienia z uczelni zagranicznej, a decyzję w tej sprawie podejmują jej władze, konkretnie rektor. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że nie ma potrzeby nostryfikowania dyplomu.
